تعیین میزان سلامت روان در بین پرستاران شاغل در بیمارستانهای تهران

آفیس،داک،95 صفحه

فهرست مطالب :
فصل اول
مقدمه 1
بیان مسئله 2
اهداف تحقیق 5
سوالات تحقیق 6
فرضیات تحقیق 6
ضرورت و اهمیت موضوع 7
متغیرهای تحقیق 9
تعاریف عملیاتی 11
فصل دوم
مقدمه 12
تعریف سلامت روانی 15
جایگاه سلامت روان 17
ویژگی های سلامت روان 21
11 مولفه کلیدی سلامت روان 23
نگرشها در کار 40
نظریات در مورد سلامت روان 45
دیدگاه مزلو 45
دیدگاه روانی – اجتماعی و زیستی روانی 47
دیدگاه اریک اریکسون 47
دیدگاه کارن هورنای 48
دیدگاه اریک برن 49
دیدگاه هری استاک سالیوان 51
دیدگاه اریک فروم 52
رویکرد روانشناختی 55
دیدگاه کنراد لورنز 55
دیدگاه مک دوگال 55
دیدگاه اسکینر 57
رویکرد روانکاوی 58
دیدگاه فروید 58
دیدگاه یونگ 59
دیدگاه صفات موری 61
دیدگاه انسانگرایانه 63
نظریه هماهنگی جهت بالا برنده انگیزه در کار 66
پژوهشهای انجام شده 68
فصل سوم
جامعه آماری 70
نمونه و روش نمونه گیری 70
ابزار پژوهش 70
ضریب اعتبار پرسشنامه 71
روش جمع آوری داده ها 72
روش تجزیه و تحلیل داده ها 72
فصل چهارم
تحلیل توصیفی 73
تحلیل استنباطی 75
فصل پنجم
خلاصه فصول 79
نتایج 80
محدودیت ها 82
پیشنهادات 82
منابع 83


فهرست جداول
جدول شماره 1 (فراوانی و درصد فراوانی پرستاران) 80
جدول شماره 2 (فراوانی و درصد فراوانی سن پرستاران) 81
جدول شماره 3 (شاخصهای آماری سلامت روان در پرستاران) 82
جدول شماره 4 (فراواني مشکلات مربوط به وضعيت سلامت رواني پرستاران شاغل در منطقه 7 تهران) 83
جدول شماره 5 (نمرات سلامت روان پرستاران زن و مرد) 84
جدول شماره 6 (تفاوت سلامت روان در میان زنان و مردان) 85


مقدمه :
بیماری های روانی از بدو پیدایش بشر وجود داشته و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد و این خطری است که بشر را مرتباً تهدید می کند . خوشبختانه نهضت بهداشت روانی در نیم قرن اخیر افکار غلط و خرافات را در مورد بیماری های روانی کنار گذاشته و نشان داده اگر بیماری روانی را مانند سایر بیماریها زود تشخیص داده و درمان کنیم به همان نسبت از مزمن شدن و عوارض آن کاسته خواهد شد . بهداشت و ایجاد محیط سالم برای برقراری روابط صحیح انسانی است ( میلانی فر ، 1378 )
از سلامت روانی تعاریف زیادی به عمل آمده که هر کدام با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی هر جامعه ای با دیگری متفاوت است با این وجود روانشناسان و روانپزشکان فردی را از نظر روانی سالم می دانند که تعادلی بین رفتارها و کنترل او در مواجهه با مشکلات اجتماعی وجود داشته باشد . کارشناسان سازمان بهداشت جهانی سلامت فکر و روان را اینطور تعریف می کنند :
« سلامت فکر عبارت است از قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران ، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی و حل تضاد ها و تمایلات شخصی به طور منطقی ، عادلانه و مناسب».

بیان مسئله :
سلامت روانی به نحوه تفکر، احساس و عمل اشخاص بستگی دارد. به طور کلی افرادی که از سلامت روانی برخوردار هستند، نسبت به زندگی نگرش مثبت دارند. آماده برخورد با مشکلات زندگی هستند. در مورد خود و دیگران احساس خوبی دارند. در محیط کار و روابطشان مسئولیت پذیر می باشند. زیرا وقتی از سلامت روانی برخوردار باشیم انتظار بهترین چیزها را در زندگی داریم و آماده برخورد با هر حادثه ای هستیم. ما با آموختن ویژگی های سلامـت روانی بهتر می توانیم به روح و روان متعادل و شاد دست یابیم. سلامت روانی در بسیاری از موارد مانند سلامت جسمی است و باید به آن توجه کافی داشت. سلامت روانی برای خوشبختی انسان ضروری اند. رسیدن به سلامت روانی به هیچ وجه تصادفی نیست، نیل به این هدف با صرف زمان و زحمت محقق می شود. همچنین نباید فراموش کرد که اعتماد به نفس، کلید سلامت روانی است. ( رحیمی نیا ، 1384 )
برای سلامت روان نیز فاکتورهایی وجود دارد که نداشتن این فاکتورها سلامت فرد را به خطر می اندزد . در جامعه بعضی از مشاغل هستند که فرد باید دارای یک سری توانایی و شرایط خاص باشد که بتواند مسئولیت خود را به نحوه شایسته انجام دهد . پرستاری جز مشاغلی است که نیاز به تقابل فراوانی بین خود و بیماران دارد. آنان باید بیماران را در بهترین شرایط روانی و جسمانی قرار دهند بنابراین برای این امور باید بتوانند شرایط قابل قبولی را در خود حفظ کنند که این امر نیار به اعتماد به نفس و یک سری عواملی است که بعداً به آنها اشاره خواهیم کرد . ( نقش تبریزی ، 1384 )
در كشور ما، پرستاران درصد قابل توجه اي از شاغلين سيستم بهداشت و درمان را تشكيل مي دهند که جزء مشاغل سخت و داراي نوبت کاري است . انجمن ملي ايمني حرفه اي آمريكا، پرستـاري را در رأس 40 حرفه با شيوع بالاي بيماري هاي مربوط به استرس معرفـي كرده و عقيـده بر اين است كه احتمالاً حرفه پرستاري در رأس مشاغل پر استرس، در ميان مشاغل بهداشتي قرار دارد. كـول معتقـد اسـت كـه 93 درصـد پرستـاران مرتبـاً تحت تأثير عوامـل استرس زاي محيط كار قرار مـي گيرند كه اين مورد مـي تواند سلامت جسمي و رواني آنان را تحت تأثير قرار دهد . ( همان منبع )
سـلامت شاغلـين به عنوان مهمترين عامل تأثير گذار بر توليد، در اثر استرس شغلي در معرض خطر قرار مي گيرد .احتمال ابتلا به اختلالات رواني خصوصا افسردگي در طول زندگي براي زنان تقريبا 20% و براي مردان 10% است يعني شيوع اين اختلالات در زنان دو برابر مردان است . از انجائي که بخش بزرگي از پرستاران را زنان تشکيل مي دهند، بنابراين مي توان چنين انتظار داشت که اين قبيل مشکلات در بين پرستاران زن از شيوع بالايي برخوردار باشد.( ناصری ، 1384 )
پرستاران تنها نقش مراقبت را ايفا نمي كنند بلكه اداره كنندگان وضعيت مراقبتي بيماران نيز مي باشند آنان نقش مشاور و راهنماي افراد در موضوعات بهداشتي را ايفا مي كنند و يكي ار اعضا گروه بهداشتي هستند كه دانش و مهارتهاي حرفه اي لازم را كسب كرده و در انجام وظايف بنيادي خود كه همانا اعتلاي سلامتي جامعه، پيشگيري از بيماريها، تامين وحفظ سلامتي كليه افراد خانواده ها وجامعه است فعاليت ميكنند . (اسفندياري 1381).
در حرفه پرستاري، عوامل استرس زاي شغلي متعددي وجود دارند كه از جمله اين عوامل مي توان به كار در نظام نوبت کاري، باركاري، تعارض با همكـاران، تماس مكرر با رنج و مرگ بيماران، كمبود منابع حمايتي و كمبود وقت براي رسيدگي به مشكلات و نيازهاي روحي و عاطفي بيماران و مسئوليت هاي حرفه اي اشاره کرد به علاوه، سطوح استرس و عوامل استرس زا در پرستاران بخش هاي مختلف، متفـاوت است كه علت اين تفاوت، در شرايـط كـاري و تكـاليف محـوله به پرستـاران مي باشد ( همان منبع )
در پژوهشي نشان داده شد كه پرستاران مورد بررسي در مراقبت هاي ويژه داراي سطوح بالاتري از حالت اضطراب در مقايسه با ساير بخش هاي پرستاري بوده به طوريکه 6/75% آنان داراي استرس شغلي در حد كم و متوسط بودند (پيامي بوساري1374) .
با توجه به اهميت سلامت روان پرستاران كه حلقه اي از سيستم ارائه خدمات بهداشتي هستند و ضعف پيشينه مطالعاتي در زمينه بررسي وضعيت سلامت روان پرستاران شاغل در سيستم نوبت کاري ما را بر آن داشت تا با انجام چنين پژوهشي ، اطلاعات کاربردي را در اختيار دست اندرکاران نظام سلامت قرار دهيم تا با استفاده از نتايج آن ضمن بالا بردن کارايي ، از دلزدگي ، فرسودگي و افت عملکرد شغلي در پرستاران جلوگيري بعمل آورند. ( همان منبع )
اهداف تحقیق:
هدف اصلی:
- تعیین میزان سلامت روان در بین پرستاران شاغل در بیمارستانهای تهران است
هدف فرعی :
- تعیین میزان سلامت روان پرستاران زن شاغل در بیمارستانهای شهر تهران
- تعیین میزان سلام روان پرستاران مرد شاغل در بیمارستانهای شهر تهران 

سوالات تحقیق :
1 – سلامت روانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای تهران چه وضعیتی دارد ؟
2 – آیا بین سلامت روانی پرستاران زنان و مردان شاغل در بیمارستانهای تهران تفاوت وجود دارد ؟
فرضیات تحقیق :
1 – سلامت روانی پرستاران زن شاغل در بیمارستانهای تهران پایین است .
2 – سلامت روانی پرستاران مرد شاغل در بیمارستانهای تهران بالا است .
3 - بین سلامت روانی پرستاران زن و مرد تفاوت معنی داری وجود دارد .


ضرورت و اهمیت پژوهش :
حفظ سلامت روان یکی از اصلی ترین و مهم ترین اهداف هر جامعه به شمار می رود . در تمام مشاغل به این نکته توجه می شود که باید به نحوی مانع تاثیر گذاری فشارهای کاری روی روان کارکنان خود شود . البته سلامت روانی به نحوه تفکر، احساس و عمل اشخاص بستگی دارد. افرادی که از سلامت روانی برخوردار هستند، نسبت به زندگی نگرش مثبت دارند. آماده برخورد با مشکلات زندگی هستند. در مورد خود و دیگران احساس خوبی دارند. در محیط کار و روابطشان مسئولیت پذیر می باشند. زیرا وقتی از سلامت روانی برخوردار باشیم انتظار بهترین چیزها را در زندگی داریم و آماده برخورد با هر حادثه ای هستیم .
از طرفی كار چه براي توليد باشد يا عرصه خدمات ، در اصل موثر بودن آن مورد نظر است . انجام موثر كار در يك گروه ، خواه اين گروه واحدي كوچك باشد يا سازماني بزرگ ، ساده ترين تا پيچيده ترين آن مستلزم وجود شرايطي از جهات گوناگون مي باشد . شرايط مناسب انساني از جمله عوامل اساسي كار موثر است . استعداد و تواناييهاي انسان ، دانش و معلوامت انسان تجربه و مهارت انسان ، خلق و خو ، ميل و رغبت ، اعتماد و ايمان و روحيه و رويه رواني انسان ، نياز ها و انگيزه هاي انسان و بالاخره ادراك انسان از محيط و روابط او با محيط ، همه در كاري كه انسان انجام مي دهد و عرصه كاربرد نتايج آن دخالت دارد . بدون وجود شرايط انساني لازم در هر يك از موارد مزبور نه كار بصورت موثر انجام خواهد شد و نه از حاصل كار نتيجه مثبتي عايد خواهد شد . ( منتظری ، 1381 )
نولز در این راستا اظهار می دارد که مردم مسئولیت اخلاقی و وظیفه عمومی دارند که شیوه زندگی سالمی داشته باشند تا باری بر دوش جامعه نگذارند . او همچنین معتقد است که افراد می توانند اینگونه فشارها را با تغییراتی چند در رفتار خود کاهش دهند . (میرزایی ، 1384 )
اولین محبث مهم در این راستا این است که هر يك از كاركنان یک بخش بايد نسبت به خود، رؤسا، همكاران خود و به طور كلي نسبت به جهان اطراف خود و.........