عنوان مقاله: خویشتن پنداری (خودپنداره، خودپنداري) Self Concept
قالب فایل: WORD
بخشی از ابتدای مقاله:
"اولين
بار رنه كارت1 در سال1644 اصول اوليه خويشتن پنداري را در كتاب اصول فلسفه
با مطرح ساختن مقوله«شك» ارائه داد. پس از او زيگموند فرويد در سال1900
ميلادي تئوري خويشتن پنداري را به عنوان يك مقوله روانشناختي مهم مطرح
نمود. با اينكه دنباله‌روان فرويد علاقه زيادي به اين مقوله نشان ندادند
ولي دختر فرويد آنا در سال1946 بر اهميت اين مقوله تأكيد ورزيد درسكات كلي2
در سال1945 از مقوله خويشتن پنداري به عنوان يك نيروي اوليه انگيزيش در
رفتار انساني ياد نمود. رايمي3در سال1948 از معيارهاي خويشتن پنداري در
مشاهده‌هاي خود استفاده كرد و اعلام نمود كه رواندرماني اساساً بر روي
تغيير دادن معيارهاي بينش فرد نسبت به خودش استوار است.
تاكنون مؤثرترين
معيار روانشناختي در خصوص خويشتن پنداري مربوط به كارل راجرز در سال1947
بوده است. از ديدگاه راجرز«خود» هر فرد به عنوان بخش اصلي، شخصيت فرد را
تشكيل مي‌دهد. راجرز«خود» را به عنوان يك محصول اجتماعي معرفي مي‌كند كه از
طريق روابط بين فردي گسترش مي‌يابد. او اعلام مي‌كند كه در وجود انسان
هميشه يك تمايل قوي براي داراربودن يك نگرش مثبت از سوي ديگران و خود فرد
نسبت به خودش وجود دارد. با آنكه بيشتر تئوريسينهاي«خويشتن پنداري» در
دهه1970 و1980 تحقيقات خود را اجرا نمودند، در حال حاضر توجه عمومي به
خويشتن پنداري رو به كاهش نهاده است. ولي اين مقوله هنوز به عنوان يك عامل
بالنده در تحقيقات سردمداران علم روانشناسي مطرح مي‌باشد. در حال حاضر موج
نويني در خصوص كسب آگاهي نسبت به خويشتن پنداري در عامه مردم و افراد متخصص
در حال زايش است و اين موضوع در ارتباط با مشكلات خانوادگي، اعتياد به
الكل و مواد مخدر و وضعيت اجتماعي افراد مطرح مي‌شود.
بسياري از
موفقيتها و شكست هايي كه مردم تجربه مي‌كنند، به صورت تنگاتنگ به چگونگي
ديدگاه آنها نسبت به خود و ارتباطشان با ديگران مربوط مي‌شود. براي متخصصان
علوم مشاوره، پديده خويشتن پنداري از سه بعد مورد توجه است. يكي اينكه
خويشتن پنداري امري قابل يادگيري است. ديگر اينكه امري سازمان يافته و پويا
مي‌باشد. هيچ فردي با خويشتن پنداري به دنيا نمي‌آيد بلكه خويشتن پنداري
به تدريج در اولين ماههاي زندگي فرد بنيان گرفته و از طريق تجارب مكرر شكل
مي‌گيرد و به عنوان يك محصول اجتماعي از طريق تجربه بنيان مي‌گيرد. نكته
جالب اينكه افراد در زمانهاي مختلف داراي نگرشهاي مختلفي نسبت به خودشان
هستند. هرگونه تجربه‌اي در زندگي فردي كه مطابق با خويشتن پنداري او نباشد،
به صورت يك تهديد تلقي مي‌شود و هر چه اين تجارب ناخواسته بيشتر باشد
كيفيت خويشتن پنداري فرد حالت منجمدتري به خود مي‌گيرد تا بتواند از او
محافظت نمايد. خويشتن پنداري هر فرد به ثبات و همگوني در زندگي‌اش نياز
دارد و در مقابل تغيير مقاومت نشان مي‌دهد. اگر خويشتن پنداري فرد به سرعت
تغيير كند فرد فاقد يك شخصيت مقاوم و قابل اتكا خواهد شد. موفقيتها و
شكستهاي هر فرد بر روي كيفيت خويشتن پنداري او تأثير مي‌گذارد. دنياي اطراف
هر فرد و موجودات درون آن در رابطه با خويشتن پنداري هر فرد ادراك مي‌شود.
در تمام زندگي فرد سالم، هميشه يك تمايل دائم براي پذيرش ايده‌هاي جديد و
رفع ايده‌هاي قديمي وجود دارد. خويشتن پنداري هميشه خودش را در مقابل از
دست دادن عزت نفس محافظت مي‌كند. براي همين است كه هر فقداني سبب بروز
اضطراب افراد خواهد شد.
تحول جامعه از حالت سنتي به حالت صنعتي، مسائل و
مشكلات فراواني را خصوصاً در زمينه اشتغال موجب مي‌گردد. جامعه ما در
جريان صنعتي شدن و رسيدن به خودكفايي به نيروي متخصص و ماهر نياز مبرمي
دارد. براي نيل به خودكفايي تهيه و اجراي برنامه‌اي دقيق كه بر مطالعات
اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي جامعه ايراني متكي باشد، ضرورت تام دارد. اشتغال
براي ادامه زندگي و بقاي جامعه ضرورتي اجتناب‌ناپذير است. زندگي هر فرد از
طريق كار كردن تأمين مي‌شود و خودكفايي هر كشور به ميزان و نوع عملكرد
شاغلين آن بستگي دارد. تحقيقات متعدد مؤيد اين واقعيت هستند كه اولاً، با
افزايش بيكاري، فساد شدت مي‌يابد و ثانياً اشتغال مناسب و رضايت شغلي موجب
نشاط و شادابي مي‌گردد. شناسايي و ايجاد انگيزه در افراد جامعه و راهنمايي
آنها براي آنكه مشاغلي را انتخاب نمايند كه توانايي و استعداد انجام آن را
دارا هستند و همچنين شناسايي علايق و نيز كشف استعدادهاي افراد بايد به كمك
وسايل و ابزاري انجام پذيرد. در اين زمينه بايد از مشاوره و آزمونهاي
مختلف استفاده شود. پس از شناخت علايق و كشف استعدادها و پرورش و نيز
راهنمايي افراد در مسير صحيح و مناسب ضرورت مي‌يابد. بنابراين، سؤالي كه به
طور كلي جهت پژوهش به ذهن خطور مي‌كند عبارت است از اينكه آيا بين خويشتن
پنداري و انتخاب شغل رابطه معناداري وجود دارد؟ و با توجه به جنبه‌هاي
انتخاب شغل مبتني بر وجهه اجتماعي شغل، پيشرفت تحصيلي در شغل و تسهيلات
ويژه شغل سؤالات ذيل به طور اخص مطرح مي‌شوند: (1) آيا بين خويشتن پنداري و
وجهه اجتماعي شغل رابطه‌اي وجود دارد؟،(2) آيا بين خويشتن پنداري و پيشرفت
تحصيلي در شغل رابطه‌اي وجود دارد؟ و(3) آيا بين خويشتن پنداري و تسهيلات
ويژه شغل رابطه‌اي وجود دارد؟..."
:: برچسب‌ها:
خویشتن پنداری ,
خودپنداره ,
خودپنداري ,
Self Concept ,
:: بازدید از این مطلب : 51
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
